Naag Stotram, संस्कृत में लिखे गए एक पौराणिक श्लोक संग्रह हैं जिन्हें नाग देवताओं की प्रशंसा एवं आराधना के लिए प्रयुक्त किया जाता है । यह श्लोक संग्रह प्राचीन भारतीय संस्कृति में साँपों की महत्वपूर्णता को दर्शाते हैं, क्योंकि साँपों को नाग देवताओं का प्रतीक माना जाता है और उन्हें विभिन्न धार्मिक उपासनाओं में श्रद्धान्जलि अर्पित की जाती है ।
Naag Stotram, नाग देवता को प्रार्थना और पूजा के लिए बहुत ही महत्वपूर्ण होता है, खासकर वो लोग जो नागदोष और सर्पदोष से पीड़ित हैं या नाग देवता की श्रद्धा रखते हैं ।
॥ Naag Stotram in Sanskrit ॥
ब्रह्म लोके च ये सर्पाः शेषनागाः पुरोगमाः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ १ ॥
विष्णु लोके च ये सर्पाः वासुकि प्रमुखाश्चये ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ २ ॥
रुद्र लोके च ये सर्पाः तक्षकः प्रमुखास्तथा ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ३ ॥
खाण्डवस्य तथा दाहे स्वर्गन्च ये च समाश्रिताः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ४ ॥
सर्प सत्रे च ये सर्पाः अस्थिकेनाभि रक्षिताः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ५ ॥
प्रलये चैव ये सर्पाः कार्कोट प्रमुखाश्चये ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ६ ॥
धर्म लोके च ये सर्पाः वैतरण्यां समाश्रिताः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ७ ॥
ये सर्पाः पर्वत येषु धारि सन्धिषु संस्थिताः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ८ ॥
ग्रामे वा यदि वारण्ये ये सर्पाः प्रचरन्ति च ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ९ ॥
पृथिव्याम् चैव ये सर्पाः ये सर्पाः बिल संस्थिताः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ १० ॥
रसातले च ये सर्पाः अनन्तादि महाबलाः ।
नमोऽस्तु तेभ्यः सुप्रीताः प्रसन्नाः सन्तु मे सदा ॥ ११ ॥
॥ इति श्री नाग स्तोत्रम् सम्पूर्णम् ॥
॥ नाग स्तुति ॥
एतैत सर्पा: शिवकण्ठभूषा ।
लोकोपकाराय भुवं वहन्तः ॥ भूतैः समेता मणिभूषिताङ्गाः ।
गृह्णीत पूजां परमं नमो वः ॥कल्याणरुपं फणिराजमग्र्यं ।
नानाफणामण्डलराजमानम् ॥भक्त्यैकगम्यं जनताशरण्यं ।
यजाम्यहं नः स्वकुलाभिवृद्ध्यै ॥
॥ ध्यान ॥
अनन्तपद्म पत्राद्यं फणाननेकतो ज्वलम् ।
दिव्याम्बर धरं देवं रत्न कुण्डलमण्डितम् ॥ १ ॥
नानारत्नपरिक्षिप्तं मुकुटं द्युतिरञ्जितम् ।
फणामणिसहश्रोथैरसंख्यै पन्नगोत्तमे ॥ २ ॥
नाना कन्यासहस्त्रेण समन्तात् परिवारितम् ।
दिव्याभरण दीप्ताङ्गं दिव्यचन्दन चर्चितम् ॥ ३ ॥
कालाग्निमिव दुर्धर्षं तेजसादित्य सन्निभम् ।
ब्रह्माण्डाधारभूतं त्वां यमुनातीरवासिनम् ॥ ४ ॥
भजेऽहं दोषशान्त्यैत्र पूजये कार्यसाधकम् ।
आगच्छ कालसर्पाख्यदोषं मम निवारय ॥ ५ ॥
॥ नवनाग स्तोत्र पाठ ॥
अनन्तं वासुकिं शेषं पद्मनाभं च कम्बलं
शन्खपालं धृतराष्ट्रं च तक्षकं कालियं तथा
एतानि नव नामानि नागानाम च महात्मनं ॥
सायमकाले पठेन्नीत्यं प्रातक्काले विशेषतः
तस्य विषभयं नास्ति सर्वत्र विजयी भवेत ॥
॥ इति श्री नवनागस्त्रोत्रं ॥
॥ ग्रह प्रत्याधिदेवता ॥
अनन्त भास्करं विद्यात् सोमं विद्यात् तु वासुकिम् ।
लोहितं तक्षकं विद्यात बुधं कर्कोटकं स्मृतम् ॥
विद्यात् वृहस्पति पद्मं महापां च भार्गवम् ।
शखपालशतिं विद्यात् राहु कम्बलकं तथा ॥
केतुश्च कालीयं विद्यात् इति प्रत्याधि देवता ॥
॥ वैदिक मन्त्र ॥
ॐ नमोस्तु सर्पेभ्योयेकेचपृथिवीमनु येऽअन्तरिक्षयेदिवितेब्भ्य: सर्पेभ्योनमः ॥
याऽइषवोयातुधानानांय्येवाव्वनस्पतिरनु । येवावटेषुशेरतेतेब्भ्य: सर्पेभ्योनम: ॥
येवा मीरोचनेदिवोयेवासूर्य्यस्यरश्मिषु । येषामप्पसुसदस्कृतन्तेब्य: सर्पेभ्योनमः ॥
॥ अथ नाग गायत्री मन्त्र ॥
ॐ नव कुलाय विद्महे विषदन्ताय धीमहि तन्नो सर्प प्रचोदयात् ॥
॥ कालसर्प अभिषेक मन्त्र ॥
यो सौ ब्रजधरो देवः आदित्यानां प्रभुर्मतः ।
सहस्त्रनयनः शक्रो राहुपीड़ा व्यपोहतु ॥ १ ॥
मुखं य सर्व देवानां सप्तार्चि रमितद्युतिः ।
कालसर्प कृतो दोष तस्य पीड़ां व्यपोहतु ॥ २ ॥
यः कर्मसाक्षी लोकानां धर्मो महिष वाहनः ।
राहुकाल कृतां पीड़ा सर्व पीड़ा व्यपोहतु ॥ ३ ॥
रक्षोगणाधिपः साक्षान्नीलाञ्जन समप्रभः ।
खड्गहस्तोति भीमश्च ग्रहपीड़ा व्यपोहतु ॥ ४ ॥
नागपाशधरोदेवः सदा मकरवाहनः ।
सजलाधिपतिर्देवो राहुपीड़ा व्यपोहतु ॥ ५ ॥
प्राणरुपोहि लोकानां सदाकृष्ण मृगप्रियः ।
कालसर्पोद्भवां पीड़ा ग्रहपीड़ा व्यपोहतु ॥ ६ ॥
यो सौ निधिपतिर्देवः खड्गशूल गदाधरः ।
कालसर्पस्य कलुषं सर्वदोष व्यपोहतु ॥ ७ ॥
यो साविन्दुधरो देवः पिनाकी वृषवाहनः ।
राहु केतु कृतं दोष स नाशयतु शंकरः ॥ ८ ॥
॥ जल विसर्जन ॥
कालीयो नाम नागोऽसौ कृष्णस्य पाद पांशुना ।
रक्षा तार्क्षण सम्प्राप्तः सोऽभयं हि ददातु नः ॥ १ ॥
कालीयो नाम नागोऽसौ विषरुपो भयंकरः ।
नारायणेन संपृष्टो सदा सं विधधातु नः ॥ २ ॥
कालीयो नाम नागोऽयं ज्ञातो सर्वे महाबली ।
अभयं प्राप्त कृष्णेन निर्भयो विचरत्यहि ॥ ३ ॥
सो कालीय स्वदोषाच्च निर्भयं कुरु मां सदा ।
अनेन पूजनेनाथ प्रीतो सुखकरो भवेत ॥ ४ ॥
बलिं प्राप्य स्वकीयां हि आशिषं मे प्रयच्छतु ।
कालसर्पस्य दोषोऽयं शान्तो भवतु सर्वदा ॥ ५ ॥
तृप्तो नागः प्रयच्छं मे धनधान्यादि सम्पदः ।
जले विहर त्वं नाग मां हि शान्तिप्रदो भव ॥ ६ ॥
॥ श्री नाग स्तोत्रम् सम्पूर्णम् ॥
॥ Naag Stotram in English ॥
brahm loke ch ye sarpaah sheshanaagaah purogamaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 1 ॥
vishnu loke ch ye sarpaah vaasuki pramukhaashchaye ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 2 ॥
rudr loke ch ye sarpaah takshakah pramukhaastatha ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 3 ॥
khaandavasy tatha daahe svarganch ye ch samaashritaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 4 ॥
sarp satre ch ye sarpaah asthikenaabhi rakshitaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 5 ॥
pralaye chaiv ye sarpaah kaarkot pramukhaashchaye ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 6 ॥
dharm loke ch ye sarpaah vaitaranyaan samaashritaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 7 ॥
ye sarpaah parvat yeshu dhaari sandhishu sansthitaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 8 ॥
graame va yadi vaaranye ye sarpaah pracharanti ch ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 9 ॥
prithivyaam chaiv ye sarpaah ye sarpaah bil sansthitaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 10 ॥
rasaatale ch ye sarpaah anantaadi mahaabalaah ।
namo’stu tebhyah supreetaah prasannaah santu me sada ॥ 11 ॥
॥ iti śri navanāgastrotram ॥
॥ nāga stuti ॥
etaita sarpa sivakanthabhusa ।
lokopakārāya bhuvam vahantah ॥
bhūtaih sametā manibhūşitāngāḥi ।
grhạita pūjām paramam namo vahi ॥
kalyāṇarupam phaņirājamagryam ।
nānaphaņāmandalarājamānam ॥
bhaktyaikagamyam janatāśaranyam ।
yajāmyaham naḥ svakulābhivrddhyai ॥
॥ dhyāna ॥
anantapadma paträdyam phanänanekato jvalam ।
divyambara dharam devam ratna kundalamanditam ॥ 1 ॥
nănäratnapariksiptam mukutam dyutiranjitam ।
phanamanisahaśrodyairasamkhyai pannagottame ॥ 2 ॥
nana kanyäsahastrena samantat parivaritam ।
divyabharana diptāngam divyacandana carcitam ॥ 3 ॥
kalagnimiva durdharşam tejasaditya sannibham ।
brahmandadharabhitam tvåm yamunatiraväsinam ॥ 4 ॥
bhajesham doşaśāntyaitra pujaye käryasadhakam ।
ägaccha kālasarpakhyadosam mama niväraya ॥ 5 ॥
॥ navanāga stotra pātha ॥
anantam vāsukim sesam padmanabham ca kambalam
śankhapalam dhrtarāştram ca takşakam kāliyam
tathāetāni nava nāmāni nägānāma ca mahātmanam ॥
sāyamakāle pathennītyam prātakkale višeşataḥ
tasya viṣabhayam nästi sarvatra vijayi bhaveta ॥
॥ iti śri navanāgastrotram ॥
॥ graha pratyādhidevatā ॥
ananta bhaskaram vidyat somam vidyat tu väsukim ।
lohitam taksakam vidyat budham karkotakam smrtam ॥
vidyāt vrhaspati padmam mahapadmam ca bhārgavam ।
śankhapalaćatim vidyāt rähu kambalakam tathä ॥
ketusca kālīyam vidyāt iti pratyadhi devata ॥
॥ vaidika mantra ॥
om namostu sarpebhyoyekecaprthivimanu yesantarikseyedivitebbhyah sarpebbhyonamah । yāsisavoyatudhānānämyyevāvanasppati~ranu । yevăvateşuśeratetebbhyah sarpebbhyonamah ।
yeva mirocanedivoyeväsüryasyaraśmişu । yesämappasusadaskrtantebbhyah sarpebbhyonamah ॥
॥ atha nāga gāyatrī mantra ॥
om nava kulāya vidmahe visadantāya dhimahi tanno sarpa pracodayāt ॥
॥ kālasarpa abhiseka mantra ॥
yo sau brajadharo devah ādityānām prabhurmatah ।
sahastranayanah sakro rāhupisa vyapohatu ॥ 1 ॥
mukham ya sarva devānām saptărci ramitadyutih ।
kālasarpa krto doşa tasya pīgām vyapohatu ॥ 2 ॥
yaḥ karmasäksi lokānām dharmo mahişa vähanah ।
rāhukāla krtām pīgā sarva piga vyapohatu ॥ 3 ॥
raksoganādhipaḥ sākṣānnilāñjana samaprabhah ।
khadgahastoti bhimaśca grahapīga vyapohatu ॥ 4॥
nāgapāśadharodevah sadā makaravähanah ।
sajaladhipatirdevo rähupiga vyapohatu ॥ 5 ॥
pränarupohi lokānām sadākrsna mrgapriyah ।
kälasarpodbhavām pişā grahapisä vyapohatu ॥ 6 ॥
yo sau nidhipatirdevah khadgaśüla gadadharah ।
kalasarpasya kaluşam sarvadoşa vyapohatu ॥ 7 ॥
yo sävindudharo devah pināki vrşavāhanah ।
rāhu ketu krtam dosa sa nāśayatu śamkaraḥ ॥ 8 ॥
॥ jala visarjana ॥
kālīyo nāma nāgossau krşņasya pāda pāņśunā ।
rakṣā tärkṣena samprāptaḥ sosbhayam hi dadātu naḥ ॥ 1 ॥
kālīyo nāma nāgossau vişarupo bhayamkarahi ।
nārāyanena samprsto sadā sam vidhadhātu nah ॥ 2 ॥
kālīyo nāma nāgosyam jñāto sarve mahābal ।
abhayam prāpta krsnena nirbhayo vicaratyahi ॥ 3 ॥
so kālīya svadoșācca nirbhayam kuru mām sadā ।
anena pujanenātha prīto sukhakaro bhavet ॥ 4 ॥
balim präpya svakīyām hi āśişam me prayacchatu ।
kālasarpasya dososyam śānto bhavatu sarvadā ॥ 5 ॥
trpto nāgah prayaccham me dhanadhānyādi sampadah ।
jale vihara tvam nāga mām hi śāntiprado bhava ॥ 6 ॥
॥ śri navanāga strotram ॥

धन्यवाद !
Follow Me On:-
इन्हें भी पढ़े !